Przędziorek to niewielki gatunek roztocza, trudny do dostrzeżenia gołym okiem, ale potrafiący znacząco zaszkodzić roślinom zarówno tym domowym jak i w ogrodzie. Objawy jego obecności zwykle dostrzegamy, kiedy na roślinach zaczynają pojawiać się drobne jasne plamki, żółknięcie i opadanie liści, a także subtelne pajęczynki.
Co w artykule?
Chociaż trudny do zauważenia, przędziorek chmielowiec może powodować znaczne szkody wśród roślin ogrodowych i doniczkowych, co nierzadko stanowi duże wyzwanie dla ogrodników. W celu zwalczania tego szkodnika stosuje się różne metody, od domowych sposobów, przez preparaty biologiczne, aż po profesjonalne środki przędziorkobójcze. Niezależnie od tego, jak starannie pielęgnujemy rośliny, przędziorki mogą się pojawić i jeśli nie zostaną szybko usunięte, mogą doprowadzić do obumarcia roślin.
Jak wygląda przędziorek?
Przędziorek to mały, prawie niewidoczny gołym okiem gatunek roztocza, który może stanowić poważne zagrożenie dla roślin. Ten mikroskopijny pajączek zwykle jest trudny do dostrzeżenia, a objawy jego działania są często zauważane zanim sam szkodnik zostanie zidentyfikowany. Przędziorek jest niekiedy nazywany “czerwonym pajączkiem”, co wynika z faktu, że samice tego gatunku przybierają pomarańczowy kolor podczas zimy, co sprawia, że są one łatwiejsze do zauważenia na tle zieleni. Dorosłe osobniki są zazwyczaj jasnozielone i tak małe, że trudno je dostrzec bez lupy. Szczególnie lubią przebywać na spodniej stronie liści, w pobliżu głównych “nerwów” rośliny, gdzie rozmnażają się i składają jaja.
Warto jednak zauważyć, że przędziorki występują w różnych kolorach – od żółtego, przez zielony, pomarańczowy, aż po brązowy. Ponadto kolor szkodnika może zmieniać się w zależności od pory roku, stadium rozwoju (jajko, larwa, nimfa, dorosły) oraz płci. Przędziorki atakują różne rodzaje roślin, w tym drzewa owocowe, kwiaty i krzewy, zarówno liściaste jak i iglaste. Jest to dość powszechny szkodnik, żerujący na około 180 gatunkach roślin, w tym na około 100 gatunkach roślin użytkowych (źródło Wikipedia). Jednak pomimo niewielkich rozmiarów, dorosłe osobniki przędziorka mogą powodować poważne uszkodzenia roślin poprzez wysysanie soku z komórek. Objawem ich obecności są liczne srebrzyste plamy, widoczne tylko wprawnym okiem lub nawet pod lupą, które są rezultatem uszkodzenia komórek. Takie działanie prowadzi do ograniczenia fotosyntezy, zwiększenia transpiracji i ogólnego osłabienia rośliny, a nawet jej obumarcia.
Objawy i przyczyny rozwoju przędziorka
Objawy ataku przędziorka obejmują widoczne zmiany w wyglądzie liści. Zazwyczaj na liściach pojawiają się w pierwszej kolejności srebrzyste, a następnie żółte kropki różnej wielkości oraz jasnożółte przebarwienia zlokalizowane między nerwami. Z upływem czasu liście żółkną całkowicie, zwijają się i w końcu opadają. Charakterystycznym objawem jest delikatna, ale gęsta pajęczynka na spodzie liścia, która tworzy dla przędziorka barierę ochronną i jednocześnie utrudnia zwalczanie tego szkodnika. Pajęczynkę można również zauważyć u nasady ogonków liściowych, w rozwidleniach łodyg i na wierzchołkach pędów.
Przędziorki są szczególnie zainteresowane roślinami preferującymi wysoką wilgotność powietrza, takimi jak begonia, diffenbachia, monstera, skrzydłokwiat, dracena, fikus, cytrusy i rośliny śródziemnomorskie, np. jaśmin, palmy i bluszcze. Najczęstszą przyczyną rozwoju przędziorka jest zwykle wysoka temperatura i suche powietrze. Ale również często, nowo zakupione rośliny stanowią źródło nagłego pojawienia się tego szkodnika. Ponadto, przędziorki mogą być obecne na roślinach w formie utajonej i rozwijać się dopiero w warunkach sprzyjających dla nich, takich jak suche i gorące powietrze. W przypadku wystąpienia na jednej z roślin, istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że przędziorki zostaną przeniesione na inne rośliny w domu lub ogrodzie. Najbardziej narażone są rośliny domowe w okresie jesienno-zimowym, kiedy trwa sezon grzewczy, a powietrze w pomieszczeniach ma niską wilgotność.
Domowe sposoby na pozbycie się przędziorków
Przędziorki mogą stać się prawdziwym utrapieniem dla miłośników roślin. Są jednak skuteczne domowe sposoby na zwalczanie tych nieproszonych gości. Pierwszy z nich opiera się na zastosowaniu letniej wody z dodatkiem kilku kropli płynu do mycia naczyń, którym przemywamy liście zaatakowanej rośliny. Dolną stronę blaszki liściowej można dodatkowo posmarować olejem roślinnym, który tworzy na ciele przędziorka barierę ograniczającą dostęp powietrza, co prowadzi do uduszenia szkodników. Warto także spryskać roślinę roztworem szarego mydła, dobrze zapryskując wszystkie części rośliny. Następnie po oprysku, roślinę owinąć przezroczystą folią na kilka dni – ciemnoszare pozostałości po przędziorkach będą znakiem, że zabieg zadziałał.
Kolejnym sposobem na zwalczanie przędziorków jest napar z ząbków czosnku lub cebuli. Wyciąg nie tylko działa na przędziorki zabójczo, ale również odstrasza inne szkodniki. Aby przygotować napar, zalewamy drobno posiekane ząbki czosnku (około 25 g) 1 litrem zimnej wody i odstawiamy na 15 godzin. Następnie przecedzamy roztwór, rozcieńczamy go wodą w stosunku 1:1 i rozpylamy na roślinę. Tak samo przygotowuje się i stosuje wyciąg z cebuli – do 1 litra wody dodajemy około 20 g suchych łusek cebuli i odstawiamy na 3 dni. W tym przypadku stosujemy go bez rozcieńczania. Ważne jest, aby napary z czosnku lub cebuli stosować zamiennie – raz z czosnku, raz z cebuli.
Warto zwrócić uwagę, że zapobieganie pojawianiu się przędziorków jest równie ważne jak ich zwalczanie. Aby to zrobić, warto zadbać o większą wilgotność powietrza w mieszkaniu, na przykład poprzez częstsze zraszanie roślin. Idealnie, wilgotność powietrza powinna wynosić 80%, ale nawet utrzymanie jej na poziomie 60% powinno skutecznie hamować rozmnażanie się przędziorków. W walce z przędziorkami może też pomóc umieszczanie nawilżaczy powietrza w pobliżu roślin, czy mycie roślin intensywnym strumieniem wody.
Profesjonalne preparaty zwalczające przędziorki
W przypadku znacznej populacji przędziorka chmielowca, domowe metody mogą okazać się niewystarczające. Dostępne na rynku preparaty biologiczne, takie Bros Naturalnie na mszyce przędziorki oraz ABC Efitol spray na mszyce i przędziorki, mogą przynieść ulgę roślinom. Działanie obydwu preparatów polega na unieruchomieniu i mechanicznym odcięciu szkodnika od powietrza, więc są w zupełności bezpieczne dla roślin i otoczenia. Aplikuje się go na liście roślin, jednocześnie zwiększając wilgotność powietrza w otoczeniu i utrzymując temperaturę na poziomie około 24°C. Następnie po jakimś czasie należy powtórzyć zabieg. Zarówno Bros jak i ABC nie jest dość kosztowny i z powodzeniem można stosować te preparaty w przypadku małych, domowych upraw.
Czasami kiedy domowe i biologiczne metody zwalczania okazują się niewystarczające, można sięgnąć po chemiczne preparaty przędziorkobójcze. Środek Agrecol Floramite lub Sumin Karate Gold może być doskonałym wyborem dla osób z niewielką liczbą roślin. Z powodzeniem można stosować je również do skutecznego zwalczania przędziorków w szklarniach lub nieco większym ogródku. W przypadku większych ogrodów można użyć środków przędziorkobójczych w formie koncentratu, takich jak Sumin Magus 200 SC czy Syngenta Karate Zeon 050 CS. Warto pamiętać również o stosowaniu preparatów wczesną wiosną zawierające olej parafinowy, takie jak Treol 770 EC, aby w porę zniszczyć zimujące jaja przędziorka. Należy pamiętać, że wszystkie środki chemiczne powinny być stosowane z zachowaniem ostrożności i zgodnie z zaleceniami producenta.
Polecane produkty
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
